Op 14 mei 2020 was er een debat, georganiseerd door de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs (NOB), over het rapport van de commissie Ter Haar dat in april 2020 verscheen (en op dat moment volledig overschaduwd was door de corona-crisis).

De commissie had uit een diverse samenstelling van economen en fiscalisten, met verschillende achtergronden en politieke voorkeuren, en had als opdracht het identificeren van maatregelen om de vennootschapsbelasting (Vpb) in balans te brengen.

Moeilijke taak

De opzet van de commissie, en dus het uiteindelijke rapport, was op meerdere niveaus problematisch. Divers klinkt leuk, maar men heeft moeten polderen om tot e.e.a. tot een goed einde te brengen. Vervelend. Het zoeken van compromissen en maatschappelijk aanvaardbare oplossingen hoort thuis in het publieke debat, de media en de politiek. Pre-polderen door een groep experts heeft weinig zin, zeker nu blijkt dat belangrijke cijfermatige informatie niet beschikbaar was. Kennelijk heeft de commissie het opportuun gevonden om toch meerdere uitspraken te doen, bijvoorbeeld over de omvang van de effectieve belastingdruk op multinationals, wetend dat deze cijfers zonder de nodige caveats een rol zouden gaan spelen in het publieke debat.

Geen balans zonder draagvlak

Het cruciale punt bij ‘balans’ is het herstel van het publieke vertrouwen. Het aanscherpen van antimisbruikregels c.q. het verbreden van de heffingsgrondslag voor multinationals zou in dit verband kunnen helpen (al blijft het de vraag hoe corona hier doorheen speelt). Ik kan daarom niet begrijpen waarom de commissie ook een aantal ‘compensatiemaatregelen’ voordraagt zoals het verlagen van het tarief in de Vpb. Hoe is dit mogelijk? Het ligt namelijk erg voor de hand dat het compenseren van maatregelen gericht op het belasten van multinationals het vertrouwen van het publiek volledig ondermijnt.

Eind juni 2020 verschijnt een NTFR Opinie van mij over deze materie. Daarin zal ik een nadere probleemschets geven + een aantal suggesties voor hoe nu verder. Wordt met andere woorden vervolgd.