De Nederlandse rulingpraktijk ligt al een tijdje onder vuur. Het waarom laat zich raden. Er is zoveel gedonder geweest rondom de fiscale positie van multinationals, dat het sluiten van vaststellingsovereenkomsten een bijzonder slecht plan lijkt (dat is: in de ogen van velen). Het begrip “geheime belastingdeals” valt dan ook met enig regelmaat. De gevolgen hiervan kunnen niet uitblijven.

Onlangs verscheen in het FD een stuk van fiscaalpublicist Michiel Spanjers (tegenwoordig ook onderzoeker bij de Universiteit Leiden). Het is een vervolg op een eerdere publicatie in dezelfde krant, met als strekking dat we de Nederlandse rulingpraktijk zo snel mogelijk moeten afschaffen. Rulings zouden Nederland een slechte naam bezorgen en resulteren in het administratief voortrekken van grote belastingplichtigen ten opzicht van het kleine grut dat ook belasting moet betalen doch geen rulings krijgt. Spanjers spreekt van een “eliteteam van briljante fiscalisten binnen de Belastingdienst die in samenspraak met de internationale belastingadviespraktijk in kort tijdsbestek slechts een kleine groep bedient” en pleit voor het afschaffen ervan. Het is maar kort stukje in de krant, maar het zette me wél aan het denken.

Op zich herken ik het beeld dat hier geschetst wordt. Over de oplossing heb ik wat bedenkingen. Is het de bedoeling om rulings als fenomeen te beeindigen? Of alleen een specifiek team dat ze afsluit? Het eerste zou in elk geval jammer zijn. Zekerheid in belastingzaken is meer dan prettig – dat geldt voor alle belastingplichtigen. Bij Starbucks gaat het om de miljoen, terwijl we hier in huize Gunn met tientjes werken, maar dat is een kwestie van schaal. Een onverwachte aanslag kan grote financiële gevolgen hebben. Natúúrlijk heeft iedereen behoefte aan duidelijkheid en niet al teveel gezeur. De oplossing is overduidelijk meer rulings*, niet minder. Gelijkheid van op de communistische leest (“niemand een afspraak en allemaal onzeker”) hoeft van mij niet zo. Dat van het “eliteteam” is trouwens een beetje misleidend. De suggestie is dat bedrijven als Shell en Unilever het in fiscaal optiek moeten hebben van een soort gratis rechtshulp van de overheid. Los van het feit dat dit staatssteun zou zijn, is het gewoon niet waar (ik spreek uit eigen ervaring). Het APA/ATR-team is geen rechtswinkel. Het voorbereidend werk bij een ruling is op kosten van de belastingplichtige. Een zzp’er die nu een boekhouder of adviseur moet inhuren, zal deze helaas niet kunnen ontslaan door het sluiten van ruling. Dit is ongetwijfeld een geruststellende gedachte voor de vakbroeders die deze sector werkzaam zijn.

Ja, het is tijd om de rulingpraktijk op bepaalde punten te hervormen (meer openbaarheid en breder toegankelijk). Maar laten we vooral het kind niet met het badwater weggooien. Minder zekerheid is voor niemand goed.

Eerder op Artikel104.nl:
♥   Red de rulings!
♥   Sweetheart deals 

* Misschien dat een full blown ruling soms overkill is. Misschien is een brief of email ter bevesting van een bepaald punt ook OK. Ik beschouw als een praktische uitwerkingskwestie – niet een principiele keuze.