Ik ben net (d.d. 14 augustus 2017) terug van de informatiemarkt bij de EL CID week hier in Leiden. De ‘Enige Leidse Commissie Introductie Dagen’ organiseert de jaarlijkse introductieweek van de Universiteit Leiden en de Hogeschool Leiden. De jeugd van tegenwoordig maakt kennis met de Sleutelstad. Hordes eerstejaars studenten banjeren door de steegjes: “Dus jij komt uit Zwolle? Wat leuk. Heb je hier al een kamer?” en – echt gehoord – “Nee, geen paddo’s, ik doe alleen aan XTC, weet je wel…”

De markt vindt plaats op de Nieuwe Rijn, waar toeristen op de terrasboten verbaasd kijken naar de kraampjes van Onbedoeld Zwanger, een tango-vereniging en de plaatselijke brandweer. Het is erg gezellig, zo met Amnesty International en de kleine VVD’ertjes van de JOVD. Vanzelfsprekend zijn de Leidse studentenverenigingen aanwezig (Minerva, Augustinus, Quintus, etc.) Maar ook muziekgroepen, amateur theaters en een heleboel sportverenigingen (“Je doet aan hockey? Nou, hockeyers kunnen vaak ook héél goed voetballen, hoor. Maak eens kennis!”). Er zijn flyers en hapjes, maar helaas ben ik oud genoeg om niets te krijgen (behoudens een uitnodiging van de Zevende-dags Adventisten voor een conferentie over het scheppingsparadigma op 28 augustus t/m 1 september 2017).

Rechtenstudenten

Op de markt heb ik wat waardeloze kiekjes gemaakt, die ik jullie zal besparen. Waarneming ter plaatse was echter instructief. Als jurist ging mijn aandacht uit naar de verenigingen van de Rechtenfaculteit en dan het liefst de wetenschappelijke. Zou er naast de vrijetijdsbesteding ook ruimte zijn voor het intellectuele werk? Tot mijn vreugde: Ja! Met o.a. studievereniging Corpus Delicti, The European Law Students’ Association (ELSA) en enkele clubs waarvan ik de naam niet meer weet. Helaas was er echter ook een juridische organisatie die schitterde door afwezigheid, te weten De Leidse Rechtswinkel.

De  Leidse Rechtswinkel

Tenzij ik echt kippig ben geworden (zou zomaar kunnen), was de rechtswinkel dit jaar niet vertegenwoordigd langs de grachten van de binnenstad. Een gemiste kans. De Leidse Rechtswinkel is namelijk al sinds 1972 een instituut waar rechtenstudenten, na het behalen van propedeuse, gratis juridisch advies geven aan mindervermogende rechtszoekenden. De rechtswinkel heeft verschillende afdelingen: arbeidsrecht, personen- en familierecht, belastingrecht, strafrecht en burgerlijk recht, immigratierecht, consumentenrecht en de afdeling wonen en overheid. Er is ook een mooie website (historisch weetje: mijn vriend heeft destijds het logo geklust.)

Mijn carrière als rechtswinkelier

Ik heb een zwak voor De Leidse Rechtswinkel omdat ik (alweer 12 jaar geleden… aargh… de tijd vliegt) voorzitter was van de afdeling belastingrecht en er ook een bestuursjaar heb gedaan. Onze afdeling (destijds bestaand uit +/- tien studenten) verzorgde op dat moment jaarlijks ruim 3.000 aangiften en toeslagen voor Leidse minima. Het begrip ‘tropenjaren’ is van toepassing en ik hoop dat de ‘hulpvraag per fiscalist’-ratio inmiddels wat beter is. Omdat ik een strebertje ben, heb ik mij naast dit alles nog 2 jaar bezig gehouden met het oprichten van een landelijk Platform Rechtswinkels Nederland (PRN), maar dat is niks geworden (de website is nog wel in de lucht).

Mijn carrière als belastingontwijker

Na mijn studie ben ik direct gaan werken in de internationale adviespraktijk van PwC in Rotterdam (hardcore vennootschapsbelasting, multinationals, serieuze tax planning, belastingverdragen en EU-recht – kortom, zo’n beetje alles wat de fiscale goden nog net niet verboden hebben). Het contrast met de rechtswinkel kon haast niet groter zijn. Toch is de praktijkervaring bij de afdeling belastingrecht essentieel gebleken voor mij verdere fiscale leven (al was het maar omdat ik via een rechtswinkelvriend mijn eerste baan als werkstudent bij PwC kreeg). (Ten overvloede: ik ben alweer 2 jaar weg uit de adviespraktijk en heb een saai doch deugdzaam leven als promovendus, wetenschappelijk docent en fiscale criticaster.)

Niet te vergeten: je kunt er ook advies krijgen

De rechtswinkel is uiteraard meer dan een speeltuin voor beginnende juristen. Je kunt er als gewone burger ook echt juridisch advies krijgen – zoals gezegd helemaal gratis!  De medewerkers zijn in mijn ervaring goed thuis in allerhande huis-tuin-en-keuken problemen: huisjesmelkers, malafide huisbazen, bezwaarschriften, de strafrechtelijke nasleep van de bezopen vechtpartij die met letsel eindigde, etc. Tien jaar geleden heb ik over dit alles een boek gemaakt – Studie & Praktijk, Herinneringen aan 35 De Leidse Rechtswinkel (2007). Het was geen bestseller, maar is te vinden in de collectie van de UB.

Actuele informatie is te vinden op de website: http://www.leidserechtswinkel.nl/.

***

PS – Hopelijk neemt het zittende bestuur mij deze oproep niet kwalijk. De bedoelingen zijn goed, en tegen een dame op jaren moet je extra aardig zijn!  (Anna Gunn is 36 – red.)