Omdat ik toch wat ouder word en de kwaliteit van ziel te wensen overlaat, ga ik tegenwoordig naar de heilige Mis. Elke zondag, in een Rooms Katholieke kerk te Leiden. Het begon zo rond de Adventperiode – onderzoek voor het Artikel104.nl-kerstverhaal – en ik ben blijven plakken. Hoe dit straks afloopt? Laat ik het zo zeggen: Gods wegen zijn ondoorgrondelijk…

Wie in christelijke kringen verkeert zal met regelmaat horen: Tel je zegeningen! Goede raad, want wie zegeningen telt is minder jaloers en dus gelukkiger, aardiger en in algemene zin een leuker mens* Iedereen heeft wel iets te tellen. Ik ben, om maar een voorbeeld te geven, gezegend met een opvallend begaafde vrienden-/kennissenkring. Men maakt promotie, fabriceert stukken en om de zoveel tijd is er een winnaar van een fiscale prijs. Zo kan ik deze week mijn felicitaties aanbieden aan dr. C. Maas, die op 26 januari 2018 winnaar werd van de Stevensprijs 2017.

Hulde en lof: helemaal zo makkelijk niet

Als fenomeen zijn fiscale prijzen best boeiend. Er wordt veel tijd en energie gestoken in het bedenken, verwezenlijken en toekennen van al dat lof, en dat rechtvaardigt dan weer de vraag: Waarom? Kijk, dat je het initiatief neemt tot een vriendenbundel, snap ik. Dat is gewoon een poëziealbum voor volwassenen, en als het af is, dan is het af. Met een prijs ligt het complexer. Laten we beginnen bij het doel van de excercitie: Waarom is het noodzakelijk om een prijs in het leven te roepen? Waar moet het over gaan? Een specifieke belasting? Een kwaliteit van de prijswinnaar? Iets anders? In het verlengde hiervan: de beschermheer (m/v). Is die überhaupt nodig? Zo ja, wie zou in aanmerking kunnen komen? En waar ligt eigenlijk het initiatief? Word je op een dag gebeld (“Hier de fanclub, we willen een prijs naar je vernoemen”)? Moet je discreet je naam in de ring gooien? Het is in elk geval geen sinecure. Een prijs vernoemd naar een niet-aansprekend iemand zal (behoudens een astronomisch prijzengeld) toch minder interessant zijn. Verder speelt de samenstelling van de jury, de omvang van de cheque, het moderne kunstwerk (inmiddels een must), wel of niet een leeftijdsgrens, de continuiteit in volgende jaren, de kwaliteit van de hapjes op de borrel en het verslag in het Weekblad. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de keuze voor een winnaar. Ook daar zal sprake zijn van een ragfijn spel met verstrengelde belangen en de beste bedoelingen. Bij bundels spelen al deze vragen niet, althans veel minder. (Zie ook: Eerbetoon en vriendenbundel, NTFR 2018/463, een vrolijk stuk door de onvervangbare L.J.A. Pieterse.)

Overzicht van belastingprijzen

Hieronder een kort overzicht van belangrijke fiscalistenprijzen. Het overzicht is niet volledig – bij gebrek aan informatie op internet ontbreekt bijv. de Jan Giele-prijs. Aanvullingen op het onderstaande zijn dus zeer welkom: anna@artikel104.nl.

1. Stevensprijs

Wat? EUR 2.000
Voor wie? Jonge fiscale schrijvers
Hoe vaak? Jaarlijks

De Stevensprijs wordt sinds 2015 uitgereikt aan de beste jonge belastingschrijver van Nederland, die die moeilijke fiscale materie op een eenvoudige en heldere manier beschrijft. De prijs is ingesteld door Wolters Kluwer ter gelegenheid van het vertrek van prof. Leo Stevens bij de Vakstudie-Nieuws. Zie hieronder voor een nadere toelichting:

2. Jaap van den Berge-Literatuurprijs

Wat? Een penning
Waarvoor? Bijdrage rechtsontwikkeling 
Hoe vaak? Jaarlijks

De Literatuurprijs is door Stichting NLFiscaal in het leven geroepen en wordt met ingang van 2018 jaarlijks toegekend aan een auteur die een belangrijke bijdrage leverde aan de fiscale rechtsontwikkeling. Volledigheidshalve: het gaat hier niet om fiscale literatuur in de zin van Fred van Horzen (die zich in het verleden hard maakte voor het bijeenbrengen van fiscale poëzie – een mooi initiatief!), maar om de ‘gewone’ vakliteratuur. Een prijs voor de meest fantasierijke producties – bijzonder columns, (kinder)verhalen, sprookjes, korte vertellingen, satire en Christelijke allegorieën – is er nog niet.

3. Prof. dr. D. Brüll-prijs

Wat? EUR 15.000
Waarvoor? Fiscale kritiek op de Staat; onorthodoxe visie
Hoe vaak? In beginsel tweejaarlijks

De Brüll-prijs wordt uitgereikt door de Stichting Kritisch Commentaar Fiscale Wetgeving en Fiscaal Beleid. Het is bedoeld voor een auteur die het functioneren van de wetgever, de belastingdienst en/of de belastingrechter tegen het licht houdt en daarbij blijk geeft van een “onorthodoxe visie” op het Nederlandse fiscale bestel. Als herdenkingsprijs is de Brüll-prijs bijzonder geslaagd, want iemand heeft een uitgebreide website gemaakt over de naamgever en diens oeuvre.

4. Van Wijck Innovation Award

Wat? Een typemachine
Waarvoor? Out of the box denken
Hoe vaak? Eenmalig (tot nu toe…)

Nu een minder bekende huldiging. De Van Wijck Innovation Award is vernoemd naar Bram van Wijck, een voormalige partner bij PwC. De prijs is voor de collegafiscalist die het best out of the box kan denken en bestond uit een wisseltrofee (de typemachine waar Van Wijck in zijn jonge jaren mee gewerkt had). Het ding was charmant maar tevens loodzwaar, en dat weet ik omdat ik het als eerste won. Dat was in 2013. De gedachte was dat de winnaar jaarlijks de typemachine zou doorgeven aan een collega, maar dat is mij bij gebrek aan duidelijke winnaars niet gelukt. Hier zien we meteen het gevaar van doorgeefprijzen.

5. Prof. mr. H.J. Hofstrapenning

Wat? Een penning
Waarvoor? Ouvreprijs
Hoe vaak? Twee tot vierjaarlijks

Voor een indruk van de Hofstrapenning verwijs ik naar de onderstaande beelden, gemaakt bij de uitreiking aan Simon Strik in 2014.

 .

6.  NOB/LOF-scriptieprijs

Wat? EUR 2.500 en publicatie van de scriptie
Waarvoor? Masterscripties
Hoe vaak? Jaarlijks

De NOB/LOF-scriptieprijs (dat zijn: de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs en het Landelijk Overleg Fiscalisten) werd in 1992 ingesteld, en wordt jaarlijks toegekend aan de beste fiscale scriptie. Naast een geldbedrag wordt de scriptie uitgegeven. Onder de lijst met winnaars sinds 1992 zijn (inmiddels) meerdere hoogleraren en bekende fiscale schrijvers. Ik ben een liefhebber van deze prijs omdat hij specifiek erkenning geeft aan het werk van studenten. Onderschat niet hoeveel deuren deze prijs kan openen. Laatst droomde ik dat een scriptante uit mijn stal deze prijs in 2018 of 2019 gaat winnen. Het visioen was bijzonder lucide, dus wie weet

7.  PwC Scriptieprijs Pensioenen

Wat? EUR 2.500
Waarvoor? Masterscriptie over pensioenproblematiek
Hoe vaak? Jaarlijks

Deze prijs is een samenwerking tussen PwC en de Competence Center for Pension Research van Tilburg University. Doel is het entousiasmeren van jongeren voor het gebied van pensioenen. Bastiaan Starink (PwC/UvT): “Uiteraard willen we met deze aanmoedigingsprijs ook voor een stukje naamsbekendheid zorgen voor PwC. Dat we de prijs in samenwerking met Tilburg University organiseren, komt doordat Tilburg dé pensioenuniversiteit van Nederland is.” Een sympathiek project, dat de deur opent voor vaktechnisch talent.

Kort pleidooi voor meer vaktechnische werkgeversprijzen

Terzijde, het zou goed zijn als andere kantoren het PwC/UvT voorbeeld volgden. Dat zou de misvatting tegengaan dat de praktijk alleen geïnteresseerd is in sociale vaardigheden (vgl. gesponsorde reizen met slechts een latent fiscaal karakter en de overvloed aan borrels). Prikkels van werkgevers hebben veel invloed op het gedrag van studenten, en het signaal over technische excellentie zou wat mij betreft welkom zijn.

Laatst sprak ik met een studente die oprecht verontwaardigd was dat er “huiswerk” gegeven werd voor een bepaald vak. Immers, “de maatschappij (lees: kantoren – AFG) verlangt van ons dat we lid zijn van studentenverenigingen, dus voor opdrachten is geen tijd”. Tsja… Wat moet je daar nou op zeggen? Ik vind deze houding een regelrechte schande. De samenleving investeert flink in al die kleine fiscalistjes, en dat is echt niet zodat ze hun people skills kunnen honen (tijdens de ontgroening ofzo).

Begrijp me niet verkeerd, ik ben voorstander van het adagium work hard, play hard – maar dan wel graag de nadruk op “work”. 100% deelname aan het onderwijs en het opnemen van voetnoten in de voorbereidende opdrachten, zou de norm moeten zijn. Als studentenverenigingen hieraan in de weg staan, dan heeft het aanstormend fiscaal talent niets te zoeken bij dergelijke organisaties. Recruiters kunnen deze boodschap helpen uitdragen door gewoon te zeggen: “met minder dan een 8 gemiddeld kom je er bij ons niet in”.

8.  Dissertatieprijs van de Vereniging voor Belastingwetenschap

Wat? EUR 1.000, een oorkonde en de mogelijkheid om een lezing te houden
Waarvoor? Ontwikkelen Nederlands belastingrecht
Hoe vaak? Tweejaarlijks in even jaren (sinds 2012)

De dissertatieprijs is bestemd voor proefschriften die een duidelijke bijdrage hebben geleverd aan de ontwikkeling van het (Nederlands) belastingrecht. Het kan gaan om nationale, internationale, Europese of het vergelijkend belastingrecht – zo is te lezen in het regelement – mits sprake is van een “rechtstreeks en important” verband met het Nederlandse belastingrecht.

9.  Grote Financiën prijs

Wat? EUR 5.000; EUR 3.000; en EUR 1.500
Waarvoor? Beleidsterrein MinFin
Hoe vaak? Periodiek

Deze prijs wordt toegekend aan de beste essay/scriptie over een onderwerp te behandelen dat tot het beleidsterrein van het ministerie van Financiën behoort geschreven door een masterstudent. Zie hier voor het regelement. De prijs met meer bekendheid scheppen over het werk van het Ministerie. (Links staat Tirza Cramwinckel, alweer een paar jaar geleden).

10. European Academic Tax Thesis Award

Wat? Bezoekje aan de Europese Commissie
Waarvoor? Rechtsvergelijkend, EBR of IBR
Hoe vaak? Jaarlijks

Deze prijs is een samenwerking tussen de Europese Commissie en de European Association of Tax Law Professors (EATLP) en wordt sinds 2006 uitgereikt. Zie de website: “Theses to be considered for the award are academic works on issues of comparative, European and/or International Tax Law.” De winnaar gaat weg met de eeuwige roem en een kaartje voor het EATLP-congres. De Award werd o.a. gewonnen door Daniel Smit en Frederik Boulogne (links). Deelnemen kan tot 35 jaar.

11.  Mitchell B. Carroll Prize

Wat? Medaille, uitnodiging voor IFA congres, EUR 5.000
Waarvoor? IBR; rechtsvergelijking; locaal belastingrecht
Hoe vaak? Jaarlijks

Van de website: “In order to encourage scientific work, the IFA has instituted a Prize as a tribute to its first Honorary President, Mitchell B. Carroll. This Prize is awarded for a work dealing with international fiscal questions, comparative fiscal law or local fiscal law with the emphasis on the relationships with the fiscal law of foreign jurisdictions. Competition for the Prize is open to lawyers, accountants and economists. There is an age limit of 40.” Twee Nederlanders – Irene Burgers en Gijs Fibbe – wonnen tot nu toe deze chique prijs.

12.  J.C. Ruigrok Prijs

Wat? EUR 12.500
Waarvoor? Oorspronkelijk onderzoek
Hoe vaak? Jaarlijks (eens per vier jaar voor de rechtswetenschap)

De J.C. Ruigrok-prijs is in 1983 ingesteld en wordt uitgereikt als bekroning van oorspronkelijk onderzoek op het gebied van de Maatschappijwetenschappen. De prijs wordt jaarlijks en bij toerbeurt toegekend aan onderzoek op het vlak van de rechts-, economische -, maatschappij- en menswetenschappen. Hoewel deze prijs niet strikt fiscaal is, werd hij in zowel 2012 als 2016 toegekend aan een fiscalist (resp. Melvin Pauwels en Maarten de Wilde; rechts).

13.  Koninklijke onderscheidingen

Wat? Benoeming in de Orde van Oranje Nassau
Waarvoor? Inspannen voor de samenleving; bijzondere prestaties
Hoe vaak? Waar opportuun

Zum Schluβ  en van een ander kaliber: de koninklijke onderscheidingen. Het pennen van krabbels voor Vakstudie-Nieuws zal niet snel leiden tot een lintje, maar dat betekent niet dat fiscalisten geen kans maken op een schouderklop van de Majesteit. Au contraire! Een koninklijke onderscheiding verdien je op basis van een bredere bijdrage aan de maatschappij, iets wat veel vakbroeders wel degelijk leveren. Wie aast op erkenning van de Vorst, kan fiscale rolmodellen vinden bij Paul van Amersfoort (PwC/ex-HR en nu Ridder; links) en Jaques Overgauw (HR en sindskort Officier in de Orde van Oranje Nassau).

***

Foto: in 2017 reikte PwC de Oscar voor de beste motion picture uit aan de verkeerde film. Voor een accountantskantoor, dat boven alles secuur zou moeten zijn, een pijnlijke blooper. De Oscar-verwarring deed met denken aan een voorval bij uitreiking van de Stevensprijs in 2016.  Bij die gelegenheid was de uitkomst een dag van tevoren uitgelekt via het FD. “Slimme zet van de organisatie!” dacht ik nog, “Een vleugje intrige kan helemaal geen kwaad.” Het bleek echter te gaan om een ongewenste slordigheid van de krant (zoiets heet een “PwCtje doen”).

* Tip voor jaloerse types:

Als iemand in jouw directe omgeving het beter doet dan jij, denk dan niet: ‘Het is niet eerlijk’, maar: ‘Top dat mijn eigen netwerk nu weer ietsjes beter is’. Immers, iemand zal er met de buit (wat dat ook mogen zijn) vandoor gaan, dus beter dat het iemand is die je kent. Wie weet heb je daar zelf nog wat aan. (Mogelijk laat ik nu teveel mijn hand zien, maar ik ben een van de meest jaloerse mensen die ik ken en dus ervaringsdeskundige op dit vlak!).